teraz gdy
  • W czym mogę pomóc?
    6.09.2014
    6.09.2014
    Nie znoszę, kiedy zaraz po wejściu do sklepu ekspedienci pytają mnie: „W czym mogę pomóc?”. Nawet na dworcu kolejowym w Międzyzdrojach chodzą wynajęte studentki w jaskrawych kamizelkach z takim właśnie napisem. Gdzie się nie ruszyć – ktoś oferuje mi pomoc. Czy jest to właściwe zapytanie w takich sytuacjach? A gdybym miał np. składnicę złomu i zauważył, że ktoś czegoś szuka wśród hałd metalu. Powinienem pytać, czy mogę w czymś pomóc, czy po prostu: „Czego pan tu szuka?”. Trochę to nieeleganckie…
  • wielkie litery w nazwach aktów prawnych
    16.05.2007
    16.05.2007
    Szanowni Państwo!
    1. Czy świadome posługiwanie się wielkimi literami w nazwach traktatów w zamiarze tworzenia zwyczaju językowego (np. w publikacjach naukowych czy zbiorach dokumentów) jest rażąco niepoprawne, czy jednak dopuszczalne?
    2. Czy zgodzą się Państwo, że jest pewne uzasadnienie dla pisowni nazw aktów prawa międzynarodowego (nawet o charakterze tzw. prawa „miękkiego”) o szczególnym znaczeniu, np. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych UE?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    M. Balcerzak
  • Witam!
    5.03.2012
    5.03.2012
    Czy powitanie Witam jest niestosowne, gdy skierowane jest do rówieśników lub użyte w okolicznościach, kiedy powitanie Dzień dobry nie brzmi dobrze, np. pogrzeb? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Katarzyna
  • włączyć czy załączyć?

    24.03.2021
    12.11.2011

    Szanowni Państwo,

    czy silnik można załączyć, czy tylko włączyć? Spotkałem się nazewnictwem załączony na schemacie elektrycznym, którego autor argumentuje, że jest to wersja dopuszczalna, gdyż opisy włączony i wyłączony są ze sobą mylone, szczególnie jeśli na schematach występują tylko skróty niniejszych wyrazów.

  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • wulgaryzmy na lekcji języka polskiego
    30.11.2012
    30.11.2012
    Szanowni Państwo!
    Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
    Z poważaniem
    Licealista
  • Wygwizdów czy wygwizdowo?

    20.12.2017
    20.12.2017

    Szanowni Państwo,

    w słowniku W. Doroszewskiego widnieje słowo wygwizdów. W moim domu rodzinnym ten termin używany jest zaś od pokoleń w rodzaju nijakim jako wygwizdowie: na wygwizdowiu (jak pustkowie). Znaczenia obu słów są odmienne: wygwizdów to raczej konkretna lokalizacja (na którą się utyskuje), wygwizdowie to typ przestrzeni o określonych właściwościach. Wszak patagońska pampa to wygwizdowie nie wygwizdów. Czy nie należy uznać, że obie formy są poprawne i dopuszczalne?


    Z poważaniem

  • wykręcić numer
    8.05.2009
    8.05.2009
    Dawniej, kiedy w powszechnym użyciu były telefony tarczowe, telefonując mówiło się potocznie „Przekręcę do ciebie wieczorem”, „Proszę wykręcić prawidłowy numer kierunkowy”. Czy teraz, kiedy większość telefonów wyposażona jest w klawiaturę (przyciski), należałoby powiedzieć „Wystukam / Zastukam do ciebie”, czy też wciąż „wykręcę”?
  • wyliczenia
    21.06.2002
    21.06.2002
    Korzystałam już kiedyś z tego sposobu informacji o zasadach pisowni w języku polskim i otrzymałam wyczerpującą odpowiedź. Chciałabym tym razem prosić o wyjaśnienie następującej kwestii (związanej z dwukropkiem, lecz w rozdziale o interpunkcji odpowiedzi na swoje wątpliwości nie znalazłam; pewnie jest to kwestia składni). Czy prawidłowe jest odmienianie rzeczowników w podpunktach, czy nie (np. w poniższym sformułowaniu)?
    … na podstawie następujących aktów prawnych:
    - ustawa o …
    - rozporządzenie regulujące …

    Wydaje mi się, że odmieniamy w wypadku następującego sformułowania:
    … na podstawie:
    - ustawy o …
    - rozporządzenia regulującego …

    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję już teraz, żeby nie zaśmiecać, szalenie użytecznej, skrzynki pocztowej.
    Krystyna Jędryczkowska.
  • Zapis dialogów, cytatów w dialogach i wymian dialogowych na czatach

    3.10.2021
    3.10.2021

    Dzień dobry, mam pytanie, jak zapisywać w tekście poszczególne wypowiedzi (w cudzysłowie czy od pauz, wszystkie tak samo czy różnie?): 1) wypowiedzi w czasie teraźniejszym (np. - A jak ona wygląda - zapytałam); 2) rozmowy zapisane w czasie przeszłym (- Musisz mnie odwiedzić - mówił. - Ale tato, wiesz, że nie mogę - odpowiadałem; lub: Ojciec powtarzał mi: - Weź się lepiej do roboty!), 3) fragmenty korespondencji z internetowych czatów (np. - Jesteś tam? - pytałem jej. - Jestem - odpowiadała).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego